Beşinci Tat

Beşinci tat


Bal tatlıdır, kimi erik ekşidir ya da çarlistonun acısı ağlatabilir alışık olmayanı.


Hepimizin alışık olduğu ve bildiği tatlar ise dört tanedir; tatlı, tuzlu, ekşi ve acı. 20. yüzyılın başında Japon bilim adamı Ikeda, bu bilinen tatların tam olarak ifade edemediği, biraz arada bir başka tat olduğunu keşfetmiş ve adına “umami” demiş. Bu tadı en yoğun olarak alabileceğiniz doğal besin ise domates. Ayrıca et, peynir ve kuşkonmazda da doğal halde var.
Yapılan kimyasal incelemeler, bu yiyeceklere umami tadı veren şeyin, içlerinde bulunan glutamat maddesi olduğunu göstermiş. Çoğunlukla bekletilmiş ya da mayalanmış yiyeceklerde oluşan glutamat tuzla birleştiğinde, ortaya çok daha güçlü bir umami tadı çıkıyor. Domatesin üstüne tuz serptiğimizde tadının coşmasının nedeni de bu.
Ayrıca tuz ve glutamatlı besinlerle hazırlanan soslar da oldukça popüler. Batı kültüründe domates sosları ve ketçap, doğu kültüründeyse soya sosu iyi birer örnek. Ancak yine Ikeda'nın bulduğu, laboratuvar ortamında yapay olarak hazırlanan ve pek çok paketlenmiş üründe lezzet artırıcı olarak kullanılan MSG (mono-sodyum-glutamat) adlı maddenin, lezzet artırmasına rağmen, pek çok katkı maddesi benzeri gibi sağlığa zararlı olduğu söyleniyor.




Alıntıdır.